آموزش مجازي که ترجمه واژه Virtual Learnin است گاه با نام آموزش الکترونيکي E-Learning نيز شناخته مي شود و به معني آموزشي است که در آن بخش اصلي آموزش به صورت مجازي و با استفاده از رايانه صورت مي پذيرد و استاد و دانشجو به صورت فيزيکي با هم ارتباط ندارند و محتواي آموزشي با استفاده از روش هاي الکترونيکي و با توليد محتواي الکترونيکي به دانشجو منتقل ميشود به همين دليل اين آموزش ها تنها محدود به صفحات وب نيستند و با ارائه مباحث و دروس به شکل مجموعه تصاوير و يا ويدئو هاي آموزشي, فايل هاي صوتي, ارتباط با استاد بصورت آنلاين و معرفي برخي از صفحات وب مربوط به بحث, تنوع بيشتري به محيط يادگيري مي دهند و فرد اشتياق بيشتري براي ادامه يادگيري خواهد داشت. همچنين آموزش مجازي به دليل تمرکز بالاتر بر روي مباحث مورد نظر, بازدهي بيشتري نسبت به کلاس هاي حضوري دارد. مقايسه آموزش مجازي و دوره هاي حضوري هر دو روش آموزش، يعني آموزش مجازي و حضوري داراي مزايا و معايب ويژه خود هستند. بنابر اين پيش از انتخاب يک روش آموزش توجه به اين مزايا و معايب کمک شاياني به انتخاب بهتر ما خواهد کرد. در ادامه به مقايسه اين روش ها با توجه به چهار معيار اصلي خواهيم پرداخت. مقايسه در انعطاف پذيري يکي از عناصر کليدي در انتخاب روش مناسب آموزش مقدار زماني است که شما در هر روز براي اختصاص دادن به يادگيري داريد. آيا مي خواهيد و مي توانيد در زمان معين و طي برنامه اي مشخص در کلاس حضور پيدا کنيد و يا نياز به انعطاف بيشتري در برنامه روزانه خود داريد ؟ آموزش مجازي : يکي از مزاياي اصلي آموزش مجازي انعطاف پذيري آن در زمان و مکان است. دوره هاي آنلاين اين امکان را به شما مي دهند تا ساعت شرکت در کلاس را با توجه به برنامه روزانه خود، خودتان انتخاب کنيد و براي مراجعه به کلاس محدوديت مکاني نداريد و هر کجا که باشيد مي توانيد از محتواي دوره ها استفاده کنيد. اين دوره ها بهترين گزينه براي افرادي هستند که معذوريت زماني دارند. اکثر دوره هاي آنلاين با فرمتي هفتگي ارائه مي شوند که در آن با ورود به سيستم، مطالعه جزوات از پيش تهيه شده، مشاهده فيلم هاي از پيش تهيه شده، شرکت در تمرين ها و انجام تکاليف و مشارکت در بحث ها و گفتگو هاي دوره مي توانيد آموزش خود را تکميل کنيد. اما در اين دوره ها فرقي ندارد که چه زماني از هفته را به يادگيري اختصاص مي دهيد و يا نيازي به حضور در مکان معيني جهت يادگيري نداريد و اين انعطاف پذيري باعث خواهد شد تا بتوانيد وقت مورد نياز براي کار و يا در کنار خانواده بودن را بهتر مديريت کنيد. کلاس هاي حضوري : اين کلاس ها بهترين گزينه براي افرادي هستند که آزادي زماني بيشتري دارند. حضور در کنارهم کلاسي ها در محيط کلاس و يا زمان هاي استراحت بين کلاس ها تجربيات جذابي هستند که در دوره هاي آنلاين در دسترس نيست هر چند که ارتباط به صورت مجازي در آن دوره ها نيز امکان پذير است اما هيچگاه ارتباطات مجازي جايگزين ارتباطات رو در رو نخواهند شد. مقايسه در نظم و انضباط و انگيزه يکي ديگر از عناصر کليدي در انتخاب روش آموزش مفيد «انضباط و انگيزه» است. براي موفقيت در هر دو روش کلاس هاي حضوري و دوره هاي آنلاين نياز به پيگيري منظم و انگيزه خواهيد داشت. اما ساختار دوره هاي آنلاين و عدم تعهد شما به بازه زماني مشخص در اين دوره ها مي تواند تا حد زيادي سبب عدم پيگيري منظم و يا بي انگيزگي شما به ادامه دادن دوره شود. آموزش مجازي : انعطاف پذيري بالاي آموزش مجازي ممکن است باعث پشت گوش اندازي و يا بي انگيزه شدن شما شود. براي انتخاب اين نوع از آموزش بايد خود انگيزشي بالايي داشته باشيد و براي شرکت منظم در دوره هاي آموزشي برنامه ريزي صحيحي انجام دهيد و خود را به اجراي آن متعهد کنيد. در غير اين صورت دوره آموزشي خود را فراموش خواهيد کرد. در نظر گرفتن بازه زماني مشخص در طول هفته و قرارگرفتن در محيطي که کم ترين عوامل بر هم زننده تمرکز در آن وجود داشته باشد به نظم و انگيزه بيشتر شما براي ادامه دادن و موفقيت در دوره هاي آموزش مجازي، کمک خواهد کرد. کلاس حضوري : وقتي درباره انگيزه و نظم سخن به ميان آيد به اعتقاد بسياري برتري با کلاس هاي حضوري است. داشتن تعهد زماني مشخص در هفته و وجود ارتباط رو در رو با هم کلاسي ها و استاد در افزايش نظم و انگيزه شما حتما موثر خواهد بود. وقتي بدانيد که تنها فرصت يادگيري شما همان ساعات حضور در کلاس است انگيزه بسيار بيشتري خواهيد داشت. مقايسه در تعاملات اجتماعي ديگر عنصر کليدي تعاملات اجتماعي است. هر فردي در طول زندگي خود تلاش خواهد کرد تا با ساير افراد جامعه تعامل برقرار کرده و شبکه ارتباطات خود را وسعت ببخشد. در بهترين روش آموزش از نگاه تعاملات کار پيچيده تري داريد. چرا که در هر دو روش شما ميتوانيد با هم کلاسي ها و اساتيد خود در ارتباط باشيد ولي نوع ارتباط در اين دو روش متفاوت است. آموزش مجازي : در نسل نوين آموزش مجازي (MOOCs) مشکل عدم وجود تعامل بين همکلاسي ها و مدرس تا حدود زيادي برطرف شده و در طراحي اين کلاس هاي مجازي تلاش شده تا سطح قابل قبولي از تعامل در طول دوره آموزشي ايجاد گردد. اما تعامل ايجاد شده نيز از جنس ارتباطات مجازي مي باشد. تعامل افراد در يک فروم، شبکه هاي اجتماعي يا نهايتا ويدئو کنفرانس و گفتگوهاي متني نهايت امکانات تعامل در آموزش هاي مجازي است. آموزش مجازي بهترين انتخاب براي افرادي است که از ارتباط در فضاي مجازي لذت مي برند. کلاس حضوري : کلاس حضوري اما بهترين گزينه براي افرادي است که رشد خود را در گرو ارتباطات و تعاملات رو در رو مي بينند. همچنين برخي از افراد خيلي با ارتباطات مجازي راحت نيستند و فعاليت هاي گروهي را به پيشرفت انفرادي ترجيح ميدهند. در مجموع کلاس هاي حضوري بستر مناسب تري براي گسترش شبکه ارتباطات شما ايجاد خواهند کرد. مقايسه در هزينه يکي ديگر از عناصر کليدي در انتخاب بهترين روش آموزش موضوع هزينه است. بدون توضيحات اضافي به مقايسه آموزش مجازي و کلاس حضوري خواهيم پرداخت. آموزش مجازي : بهترين انتخاب براي افرادي است که تمايل به پرداخت هزينه بالا جهت آموزش ندارند. چرا که در دوره هاي مجازي محدوديتي در تعداد شرکت کنندگان وجود نداشته و هر محتواي آموزشي ميتواند بارها و بارها مورد استفاده قرار گيرد. از اين رو هزينه تشکليل دوره سرشکن شده و دوره هاي آموزش مجازي معمولا ارزان تر از کلاس هاي حضوري هستند. کلاس هاي حضوري: براي تشکيل کلاس هاي حضوري نياز به مکان فيزيکي، حضور استاد و تجهيزات کلاس درس وجود دارد. جمع آوري اين ملزومات هزينه قابل توجهي را به برگزار کنندگان کلاس ها تحميل خواهد کرد. از طرف ديگر محدوديت در تعداد ثبت نامي هاي هر دوره باعث مي شود تا شهريه ثبت نام در کلاس هاي حضوري معمولا بيشتر از دوره هاي مجازي باشند.